Gemeentefondsuitkeringen
De meeste inkomsten krijgen we uit het gemeentefonds. Dit geld ontvangen we van het rijk. Hoeveel we ontvangen bepaalt voor een belangrijk deel onze financiële ruimte.
Alle gemeenten ontvangen op drie momenten in het jaar informatie over de gemeentefondsuitkeringen: in mei op basis van de Voorjaarsnota, in september op basis van de Miljoenennota en in december, als afronding van het lopende jaar, op basis van de Najaarsnota. Uit het gemeentefonds ontvangen we verschillende uitkeringen: - Algemene uitkering: Dit is de uitkering die elke gemeente ontvangt. Dit geld komt in de algemene middelen van de gemeente.
- Integratie-uitkeringen: Een gemeente ontvangt een integratie-uitkering als het een taak erbij krijgt die niet gedekt is in de algemene uitkering. Meestal gaat de integratie-uitkering geleidelijk over naar de algemene uitkering. De termijn waarop dit gebeurt, staat van tevoren vast.
- Decentralisatie-uitkeringen: Deze uitkeringen lijken op integratie-uitkeringen, maar van tevoren is er géén termijn vastgesteld. Het kan gaan om specifieke uitkeringen. Of budget dat slechts tijdelijk beschikbaar is, of budget dat voor slechts enkele gemeenten is.
We mogen zelf bepalen waaraan we de algemene uitkering en integratie-uitkeringen uitgeven. Dat geldt niet in alle gevallen voor de decentralisatie-uitkeringen. Die bestaan soms uit diverse andere uitkeringen die gekoppeld zijn aan prestatieafspraken. Zwolle ontvangt een aantal decentralisatie-uitkeringen. Sommige decentralisatie-uitkeringen ontvangen we omdat we centrumgemeente zijn. De inkomsten uit het gemeentefonds zijn in 2022 geraamd op € 333 miljoen. Dit bedrag is inclusief een aanvullende compensatie van € 12 miljoen voor de tekorten in de jeugdzorg. Voor de jaren 2023 en verder heeft het Rijk aangegeven dat de gemeenten een inkomststelpost in de begroting mogen opnemen tot maximaal 75% van de berekende compensatie voor de tekorten in de jeugdzorg door de onafhankelijke adviescommissie van wijzen. Onder de algemene toelichting / financieel perspectief is opgenomen hoe Zwolle hier in de begroting 2022 mee omgaat. De ontwikkeling van het gemeentefonds is één van de grootste risico’s binnen onze begroting. Dat komt omdat de omvang van het fonds gekoppeld is aan de rijksuitgaven. Stijgen de rijksuitgaven? Dan krijgen gemeenten meer budget uit het gemeentefonds. Als de rijksuitgaven dalen, ontvangen we minder. Daarnaast zijn we afhankelijk van de ontwikkelingen in andere gemeenten, zoals de verdeelsystematiek en de onderbenutting van het btw-compensatiefonds.
Het afgelopen jaar heeft er een landelijke herijking van het verdeelmodel van het gemeentefonds plaatsgevonden. De uitkomsten wijzen uit dat Zwolle op basis van de thans bekend zijnde gegevens een voordeelgemeente is. Het nieuwe verdeelmodel wordt naar alle waarschijnlijkheid vanaf 1 januari 2023 ingevoerd, als het nieuwe kabinet ermeer instemt. De huidige uitkomsten worden nog geactualiseerd per 1-1-2023 en ook de Raad voor het Openbaar Bestuur zal eind 2021 haar advies uitbrengen over de voorgestelde aanpassing van het verdeelstelsel. Gemeentelijke belastingen
Van inwoners, toeristen en ondernemers ontvangen we OZB, baatbelasting, toeristenbelasting en precariobelasting. Dit geld gaat naar de algemene dekkingsmiddelen. De totaalopbrengst is ongeveer € 48 miljoen. Daarvan komt 98% uit de OZB. In programma 6 staat een toelichting over de parkeerbelastingen. Tarievenbeleid
Het tarievenbeleid staat in de paragraaf lokale heffingen en de tarievennota 2022. In 2022 stijgt het OZB-tarief voor woningen en niet-woningen met 1,8%. Dit is even hoog als het inflatiepercentage. De precariobelasting verhogen we ook met 1,8%. De toeristenbelasting verhogen we in fases. Dat hebben we besloten bij de Perspectiefnota 2020-2023. Innen en kwijtschelden van lokale belastingen
GBLT zorgt voor het innen en kwijtschelden van onze OZB, afvalstoffenheffing en rioolbelasting. GBLT blijft de stroom van gegevens in de belastingketen verbeteren, samen met anderen wordt toegewerkt naar Common Ground en een Samengestelde Object Registratie.
Bij de invordering van aanslagen wordt het sociaal incasseren verder uitgewerkt waardoor GBLT een (bescheiden) rol kan en wil spelen bij het voorkomen van uitzichtloze schulden bij burgers.
Er wordt meegewerkt aan landelijke standaarden voor procesefficiency en er wordt bezien of robotica (o.a. samen met Zwolle) kan worden ingezet voor gegevensverwerking en klantrespons.
De kwaliteit van dienstverlening blijft bij dit alles het belangrijkste doel met als effect volledige belastingopbrengsten, tevreden klanten en lage kosten.
Dit is zichtbaar in hogere belastingbaten die sneller worden opgelegd en geïncasseerd en burgers die meer tevreden zijn over afhandeling en bejegening. Woonlastenontwikkeling
De gemiddelde woonlasten (OZB, afvalstoffenheffing en rioolbelasting) stijgen in 2022 met 1,8%. Dit lichten we toe in de paragraaf lokale heffingen en de tarievennota. Winstuitkeringen
We ontvangen winstuitkeringen (dividenden) omdat we aandelen hebben van de Bank van Nederlandse gemeenten, Enexis, Vitens, Rova, Wadinko. De verwachte opbrengst is € 1,2 miljoen. De toelichting staat in de paragraaf verbonden partijen. Onderdeel van de besluitvorming van de begroting 2022 is om € 500.000 van het dividend Rova jaarlijks toe te voegen aan de afvalbegroting, het resternde bedrag van € 150.000 aandividend Rova blijft ten gunste van de algemene middelen komen vanwege risicodragend en geïnvesteerd vermogen in de Rova. Renteresultaat en financieringsfunctie
In de paragraaf financiering zijn onze financieringsfunctie, geldleningen en rentekosten toegelicht. Het renteresultaat is € 0,6 miljoen voordelig. Het renteresultaat is het saldo van te betalen en te ontvangen rente en interne rentetoerekening aan de diverse investeringen.
In 2022 is de omslagrente over investeringen 0,9% en voor grondexploitaties 1,15%. Als onderdeel van de financieringsfunctie ramen we ook rentelasten en baten van verstrekte geldleningen op dit programma. Het gaat dan onder andere om geld dat woningbouwcorporaties van ons geleend hebben. Deze leningen bouwen we komende jaren verder af. Vennootschapsbelasting
Volgens de wet modernisering vennootschapsbelasting overheidsbedrijven (Vpb) zijn we verplicht om vennootschapsbelasting te betalen over onze ondernemingsactiviteiten. Voor Zwolle gaat het om de grondexploitatie en het slagboom parkeren. De grondverkoop verloopt positief. In de begroting hebben we de vennootschapsbelasting geraamd op € 0,15 miljoen. In de risicoparagraaf nemen we het risico op een eventuele hogere verschuldigde vennootschapsbelasting mee. Post onvoorzien
In het Besluit Begroting en Verantwoording staat dat iedere gemeente een post onvoorzien in haar begroting moet opnemen. De post onvoorzien (incidenteel) ramen wij op € 0,5 miljoen. Dit bedrag is onderdeel van ons weerstandsvermogen. De toelichting staat in de paragraaf weerstandsvermogen en risico's. Concern brede stelposten
We hebben concern brede stelposten begroot. Het gaat om budget dat gedurende het begrotingsjaar op basis van onderbouwde voorstellen ingezet kan worden voor de uitvoering van de begrotingsprogramma’s. - We verwachten dat de hervormingsagenda sociaal domein een besparing oplevert. Mocht de besparing lager uitvallen, dan hebben we hier de behoedzaamheidsmarge sociaal domein voor beschikbaar van € 1,5 miljoen in 2022 en verder. In deze begroting wordt voorgesteld de behoedzaamheidsmarge met ingang van 2022 af te schaffen.
- Voor volumegroei in de Wmo- en jeugduitgaven houden we rekening met een jaarlijkse toename van € 1,3 miljoen. Bij het opstellen van de eerstvolgende begroting beoordelen we of het budget wordt toegedeeld aan de Wmo- en/of jeugdbudgetten.
- Met ingang van 2022 is het woonplaatsbeginsel bij jeugd ingevoerd. De hogere compensatie rijksbijdrage voor Voogdij/18+ van € 2,9 miljoen houden we voorlopig achter de hand totdat we meer duiding krijgen op de extra kosten vanwege de invoering van het woonplaatsbeginsel.
- Op de concernstelpost hebben we diverse uitkeringen uit het gemeentefonds geparkeerd. Het gaat om bijvoorbeeld € 498.000 voor inburgering en € 212.000 voor uitvoering van de Wet Open Overheid. Hiervoor wachten we eerst de bestedingsvoorstellen af.
- We hebben € 39.000 gereserveerd om onderhoudslasten bij inbreidingslocaties te kunnen betalen.
Reserve verrekeningen
De algemene verrekeningen met de concernreserves ramen we via het programma algemene dekkingsmiddelen. Specifieke stortingen of onttrekkingen aan reserves voor programma-uitgaven ramen we direct op het betreffende programma. In 2022 is een onttrekking uit de reserve incidentele bestedingen geraamd van € 200.000. Dit bedrag gebruiken we voor informatiebeveiliging en innovatieve ICT-voorzieningen. De raad heeft hierover op 29 juni 2020 besloten. Strategische Investeringsagenda
Vanaf 2023 wordt er € 0,7 miljoen aan structurele budgetruimte in de begroting opgenomen voor de uitvoering van de Strategische nveteringsagenda. Tot en met 2025 neemt de budgetruimte toe tot €1,0 miljoen. Naast de structurele budgetruimte worden er ook incidentele middelen toegevoegd aan het Investeringsfonds voor de Strategische Investeringsagenda. In de beleidsparagraaf investeringen is een uitgebreide toelichting over de Strategische Investeringeagenda opgenomen. | 