Weerstandsvermogen en risico's

De gemeenten zijn verplicht in de paragraaf weerstandsvermogen een zestal financiële kengetallen op te nemen voor het laatste rekeningjaar, het lopende begrotingsjaar en het nieuwe begrotingsjaar.

In onderstaande tabel zijn de betreffende kengetallen opgenomen en vervolgens voorzien van een beoordeling. De definities van de betreffende kengetallen vindt u hier.

De houdbaarheid van de gemeentefinanciën kenmerkt zich door de mate van weerbaarheid en flexibiliteit van de begroting.  Weerbaarheid betreft de mogelijkheden om op korte termijn financiële klappen te kunnen incasseren zonder direct in de begroting en daarmee in de beleidsambities te hoeven ingrijpen. Flexibiliteit van de begroting geeft de snelheid aan waarmee de lasten kunnen worden verlaagd en de baten kunnen worden verhoogd.

Op basis van de uitkomsten van de kengetallen, de aanwezige weerstandscapaciteit en de spreiding in aan te trekken geldleningen (waarmee wij het risico op rentestijgingen beperken) ziet de financiële positie van Zwolle er goed uit. De bijgestelde begroting 2021 heeft een ruim lagere schuldquote dan primair werd begroot en wij zien dat de schuldquote zich na  2022 verder neerwaarts ontwikkelt.

Netto schuldquote: De netto schuldquote laat bij de begroting 2022 een kleine daling zien ten opzichte van de bijgestelde begroting 2021. Vanaf 2023 zet zich een verder dalende trend in. Dit laat zich verklaren door afnemende investeringen en een afname van de grondpositie, waartegen liquide middelen worden ontvangen. Een gemeente met een netto schuldquote van 90% of lager wordt gezien als financieel gezond. De schuldquote blijft daar ruim onder. Omdat bij het bepalen van de netto schuldquote de schuld wordt afgezet tegen de baten, en niet tegen het vermogen, zal het niveau bij gemeenten met een erg grote grondpositie doorgaans hoger liggen.    

Netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen: De ontwikkeling van de netto schuldquote gecorrigeerd voor verstrekte leningen verloopt ongeveer parallel aan de netto schuldquote. Ook hier geldt dat 90% als niveau wordt gezien waarbij sprake is van een gezonde positie. De correctie neemt in de jaren relatief wat af; dit betekent dat op de verstrekte leningen sneller wordt afgelost dan op de opgenomen leningen.  

Solvabiliteitsratio: Voor de solvabiliteit (de verhouding tussen eigen vermogen en schulden) wordt op begrotingsbasis een daling in 2021 en 2022 voorzien, waarna deze in de jaren vanaf 2023 langzaam weer zal toenemen. Een solvabiliteit van tussen de 15% en 20% weerspiegelt voor een gemeente een gezonde financiële situatie. Hoewel de ratio ook in het "slechtste" jaar boven 20% blijft, is er wel een behoorlijke terugval verwacht in 2022 ten opzichte van 2020. Overigens zijn hier voor deze ratio geen expliciete normen voorgeschreven.

Kengetal grondexploitatie: Het kengetal grondexploitatie geeft weer hoe de boekwaarde van de grondexploitaties zich verhoudt tot de totale baten van de gemeente. Het betreft niet alleen de baten vanuit de grondexploitaties, maar alle baten van de gemeente. De afname van het kengetal grondexploitatie in 2021 en de jaren erna geeft aan dat de boekwaarde van de grondexploitaties afneemt en daarmee ook het risico op de grondexploitaties. Vanaf 2024 zien wij dat het kengetal negatief wordt. Dat is het gevolg van het feit dat de voorziening die voor de grondposities is getroffen de boekwaarde van de grondposities vanaf dat moment overschrijdt.

Structurele exploitatieruimte: Een positieve structurele exploitatieruimte geeft aan dat de structurele inkomsten hoger zijn dan de structurele uitgaven. Zwolle bevindt zich in een evenwichtssituatie, waarbij de financiële ruimte beperkt is.

Belastingcapaciteit: De belastingcapaciteit geeft weer hoe de lokale lastendruk in de gemeente Zwolle zich verhoudt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Hieruit blijkt dat de lastendruk in Zwolle iets lager is dan het landelijk gemiddelde en het verschil ten opzichte van andere gemeenten toeneemt.